En op brandveiligheidsgebied betekent dat: zorgen voor beheersbaarheid van de brand en zorgen dat mensen zich in veiligheid kunnen stellen als er brand uitbreekt. Beheersbaarheid van brand gaat heel erg over het belang van de omgeving: áls er brand uitbreekt, moet die door bijvoorbeeld compartimentering beperkt blijven en niet overslaan naar een ander pand, van een andere eigenaar.
Op deze twee principes zijn de eisen in het Bouwbesluit en het optreden van de brandweer gebaseerd. Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar/beheerder van een gebouw om aan deze eisen te voldoen. Maar het zijn wel minimum-eisen, en ze zeggen niets over het behoud van het pand (materiële schade) of over de garantie op bedrijfscontinuïteit met imagoschade of faillissement tot gevolg.
Is het nu genoeg als je maar netjes voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit? Helaas, zo simpel ligt het niet. Om met de veiligheid van mensen in een gebouw te beginnen: in 2011 brak brand uit in een zorginstelling voor psychiatrische patiënten in Oegstgeest. Het bleek dat de instelling voldeed aan de wettelijke eisen en er genoeg opgeleide BHV’ers waren onder het personeel.
Toch zijn er drie doden gevallen onder de patiënten. In de latere rechtszaak maakte de rechter duidelijk dat de instelling wel degelijk iets te verwijten was, namelijk dat men geen rekening had gehouden met de onvoldoende zelfredzaamheid van de bewoners. De instelling had niet voldoende invulling gegeven aan zijn zorgplicht voor zijn patiënten.
Een brand kan echter ook in materieel opzicht ingrijpende gevolgen hebben. Uiteraard kan en moet je je verzekeren tegen brand, maar de verzekering dekt alleen de waarde van het eigen pand. Ook als je zelf voldoet aan alle regels, kun je door overslag van brand bij een naburig pand getroffen worden. Het overkwam een bekende telecomprovider in 2012. Veel klanten waren enkele weken slecht bereikbaar als gevolg hiervan.
Bij brandveiligheid en alle risico’s die daarbij horen is de eigenaar/beheerder van een gebouw zèlf verantwoordelijk. Hij moet voldoen aan wettelijke eisen, en soms zelf meer dan dat. De eigenaar staat dus centraal, maar deze heeft natuurlijk geen specialistische kennis van brandveiligheid.
Toch is het van groot belang om in grote lijnen te weten wat verplicht is volgens de wetgeving. En ook om en te beseffen welke aspecten van brandveiligheid niet zijn afgedekt door de wetgever! U moet voldoende praktische handvatten hebben waarmee u het brandveiligheidsniveau van een gebouw globaal kunt beoordelen. Op die manier bent u in staat om zelf vast te stellen in hoeverre een gebouw in uw ogen brandveilig genoeg is.